Bible

Alöndö na Wikipedia
(Redirigé depuis Bîbili)
Bîbili

Na mo grisa pëpë tî dîko Mbëtï tî Nzapä tî mo lâkwê, na lêgê tî kalendriëe sô ë zîa ge ndâli tî mo.

Mbëtï tî Nzapä

Kötä Ïrï Ûse Tî Nzapä[fa na mbi | ti gbian nda ti tënë ni]

I) KÔZO TËNË A mankêe pëpë : wa tî süngö psaume sô atï na ndö tî mbênî nzönî yê, töngana mosoro, sô lo yê tî kângbi ni fadë-fadë mîngi na âmbâ tî lo ! Töngana tî sô mbênî zo na pöpö tî âzo sô agwe na ngunda tî gi nyama, awara wôtoro, na lo yeke dëköngö na terê tî âmbâ tî lo tî gä hîo, tî gbôto mafüta tî âwôtoro nî, na tî te nî ! Dîko versëe ôko, ngâ na versëe ûse, na fadë mo bâa : lo yê âzo kwê, tî sepela Nzapä ! Na versëe ûse, lo dëköngö na âme tî lo-mvenî, tî sepela Nzapä, na même, lo mû kpïngbä zëndo, tî sepela ânde Nzapä zûskâ na lâ tî kwâ tî lo ! Angbâ tî nzere-nzërëngö, lo mû kpïngbä wängö na âzo sö ayeke dîko psaume sô lo sü, tî zîa bê tî âla na zo tî sêse ôko pëpëe ! Tëtî nye ? Ngbanga tî sô, zo ayeke tî lo na ngangü ôko pëpë, tî sôo mbâ tî lo na yâ yê tî ngangü, töngana birä, kobêla, wala kwâ. Na mbâgë ngâ, lo bâa sô, töngana zo akwîi aweê, âyê kwê sô fadë lo yeke bïbê tî lo tî särängö nî ânde, alï dû awe, bîanî. Tëtî tënë sô, fadë zo azîa bê tî lo kwê na ndö mbâ tî lo zo, töngana nye ? Wôtoro sô lo wara, sï lo yeke dëköngö na marä tî kötä ngîâ töngasô sô, ayeke nye ? II) ÂMBÊNÎ ÏRÏ TÎ NZAPÄ ÛSE A) "NZAPÄ TÎ JACOB" Hinhîin ! Wôtoro nî sô, ayeke gï Nzapä ! Mbênî nzapä ndê, tî dûnîa sô pëpëe, me gï "Nzapä tî Jacob" ! Na versëe ukü, lo kîri lo tene : "Ngîâ ayeke na zo sô "Nzapä tî Jacob" ayeke na lo, tî sâra na lo". "Nzapä tî Jacob"... Sô Nzapä wa laâ ? 1) KÖTÏ TÎ "NZAPÄ TÎ JACOB" AYEKE TIRI TËTÎ ÂZO TÎ LO Jacob ayeke zo töngana mbï na mo. Töngasô, yê tî dûnîa awara lo mîngi. Lo gä même ndurü na kwâ, lêgë otâ kwê, me Nzapä ayeke na lo, na akânga lêgë na Esaü, yayâ tî lo, wala na Laban, kôya tî lo, tî fâa lo (dîko Genèse 27 - 35, töngana mo yê). Sô atene pëpë, Jacob ayeke zo tî särängö gï nzönî lâkwê, na yâ finî tî lo ! Ë hînga kwê : Mbëtï tî Nzapä afa lo töngana zo tî hïngö-lê, zûskâ na taâ lâ nî sô Nzapä akîo lo ! Gï na ndo sô laâ sï lo hînga yê sô ïrï nî awü "grâce tî Nzapa", na lo zîa sïönî särängö-yê tî lo bîanî-bîanî. Ndâli tî ndoyêe tî Nzapä tëtî ë âzo tî sïönî töngana Jacob pëpë, fadë zo wa laâ sï asö-kwâ, zo wa ? Sô, "Nzapä tî Jacob" nî laâ : - Lo yeke Kötä Nzapä sô asâra yê kwê, me Lo yeke ndurü na terê tî zo : kôlï, wala wâlï ; mêlengê, wala kötä zo ; wazïngä, wala zo tî mosoro ; kötä zo tî ködrö, wala sêngê zo tî ködrö ; - Lo yeke fâa ngbanga fadë-fadë pëpë na li tî wa-sïökpärï, me Lo gi lêgë tî sôo lo kôzonî na yâ yê tî ngangü awe, sï, fadësô, Lo fa Terê tî Lo polêlê na zo nî, tî gä Wa-bätängö lo tëtî lâkwê-lakwê, gï töngana zo nî ayê ! 2) YÊ ÔKO TÎ KARA "NZAPÄ TÎ JACOB" AYEKE ÔKO PËPËE Mo yê tî ke tênë sô ? Mû mbênî tängo, mo dîko Exode 6 : 1, 3 kôzonî, na fadë mo bâa, sô, Nzapä Lo-Mvenî, Lo fâa serêka na gô tî Lo na Moïse, sêngê-sêngê wakwa tî Lo, Lo tene : "Fadësô, fadë mo bâa yê sô Mbï yê tî sâra na Pharaon ; tëtî atâa lo yê, wala lo yê pëpë, fadë lo zîa âzo tî Mbï, âla gwe ; lo yê, wala lo yê pëpë, fadë lo tumba âla na ködrö tî lo" (versëe 1). Sô ayê tî tene, yê agä ngangü na Pharaon awe bîanî, tëtî kötï tî Nzapä alöndö awe, tî tiri birä na lo ndâli tî Israël. Me mo lütï gï na ndo sô pëpëe, tëtî versëe 3 atene : "Mbï fa terê tî Mbï na Abraham, na Isaac, na Jacob, töngana "Nzapä tî Ngangü Ahön Kwê, me âla hînga Mbï na lêgê tî Ïrï tî Mbï "l'Eternel" pëpëe". Töngana mo gi ndâ tî tënë sô nzönî, fadë mo bâa, sô, Nzapä afa Terê tî Lo na Abraham na â-alë tî lo gï töngana "Nzapä tî Ngangü Ahön Kwê", tëtî a yeke nzönî Lo fa na Abraham, sô, ânzapä tî âkötarä tî lo, sô lo yeke sambêla âla sô, ayeke yê ôko pëpë na lê tî Nzapä tî Yayâ, Lo sô Lo sâra yê kwê ; âla yeke même ânzapä pëpëe, me gï âyingö-sïönî, sô Nzapä atumba âla giriri awe na gbe tî lê tî Lo. Na tî fa taâ Ngangü tî Lo na gïgï, Lo mû Abraham na ködrö tî lo, Ur, Lo gwe na lo zûskâ na Canaan, même na Egypte, na Lo kîri na lo na sîrîrî na Canaan ; Lo mû na lo ndo tî sâra ködrö da, na Lo bata lo na yâ yê kwê, zûskâ lo kwîi na sîrîrî, na yâ mbäkôro tî lo, na pekô tî wâlï tî lo Sara. Lo sâra ngâ na Isaac, mêlengê tî Abraham, töngana sô Lo sâra na babâ tî lo ândö giriri : yê kwê sô Isaac abi mabôko tî lo da, agä gï nzönî na lo, zûskâ na lâ tî kwâ tî lo. Jacob, ûse mêlengê tî Isaac, asâra hïngö-lê : lo nzï ndo tî yayâ na tïtî Esaü, kôzo îtä tî lo tî kôlï, na lo kpë, lo gwe na ndo tî kôya tî lo Laban. Kâ, yê tî hïngö-lê ngâ awara lo, me lo ngbâ tî sâra hïngö-lê ngâ lâkwê, na Nzapä tî babâ tî lo Isaac asâra na lo, na abata finî tî lo na tïtî Laban, ngâ na tïtî îtä tî lo Esaü, zûskâ amû na lo ndo tî dutï ngâ da, na Canaan, sêse tî tarä tî lo Abraham. Birä sô Nzapä tî Ngangü Ahön Kwê atiri na li tî Joseph, mêlengê tî Jacob, akîri aso, ahön yê kwê ! Na Egypte, Joseph asïgï na da tî kânga, na lo gä Kôzo Gbelê-Gbïä tî Pharaon, na babâ tî lo, na tanga tî âîtä tî lo, na âsöngö tî âla kwê, amû pekô tî lo ka na Egypte. Kâ, âla gä ângbâa tî Pharaon. Me Nzapä tî Ngangü Ahön Kwê ayeke leke terê tî Lo, tî zî âla na yâ ngbâa, tî kîri na âla na Canaan, ködrö sô ândö Lo dëbä yângâ tî Lo tî mû na â-alë tî Abraham. Dîko Genèse, sabëtere 12 zûskâ asï na tanga tî sabëtere tî bûku nî kwê (sabëtere 50), na fadë mo-mvenî mo bâa marä tî birä sô Nzapä ahînga tî tiri ndâli tî âzo tî Lo. Mo bâaâ ? Mbênî nzapä ôko na dûnîa, tî sâra kpïngbä yê töngasô ndâli tî âzo sô ayeke sambêla lo, ayeke pëpëe. Lâsô : nye laâ sï akara mo na yâ finî tî mo, nye ? Gbô "Nzapä tî Abraham, tî Isaac, na tî Jacob" töngana taâ Nzapä sô Lo lîngbi tëtî mo, bîrî, lâsô, na kekerêke. Mû bê tî mo kwê gï na Lo ôko, atâa kwâ ayeke ara mo ! Töngana Lo fa na mo marä tî Ngangü tî Lo sô pëpë, mo îri mbï, mo bi kamëlä na lê tî mbï îtâ tî mo. B) FINÎ ÏRÏ TÎ NZAPÄ : "L'ETERNEL" Tî sô nî sô, mo dîko Exode 6 : 2, mo bâa ! Kôzo fängö ïrï sô na zo, laâ ! Na ïrï sô atene : "Zo sô Lo yeke ngbâ na finî, tëtî lâkwê-lâkwê ; lê tî Lo ayeke bâa ânde kwâ lâ ôko pëpëe" ! Sô, yê ? Na mbâgë, Lo yeke Lo tî Ngangü Ahön Kwê ; na mbênî mbâgë ngâ, Lo yeke kwîi ânde lâ ôko pëpëe ! Na töngana Lo yeke ngbâ na finî tëtî lâkwê-lâkwê, sô atene, fadë mabôko tî Lo tî Ngangü Ahön Kwê azîa tî sâra na mo, même tëtî mbênî nzîna-ngbonga ôko, pëpëe ! Bï na lâ, mo yeke na tïtî Lo ! Bï na lâ, lê tî Lo ayeke na ndö tî mo ! Atâa kwîi agä : mo yeke gï na tïtî Lo, tëtî lâkwê-lâkwê ! Mbênî mosoro tî hön "Nzapä tî Jacob", na "l'Eternel", ayeke daâ ? Fadë zo sô ayeke tî Lo, âdëköngö na kötä ngîâ na bê pëpë, ngbanga tî nye ? III) KÖTÄ TËNË TÎ BATA NA BÊ Dîko gï tanga tî âversëe tî psaume sô : a löndö na versëe 6 zûskâ na versëe 10, na fadë mo-mvenî mo bâa âyê kwê sô Nzapä tî Jacob, Nzapä tî Lâkwê-Lâkwê, alîngbi sâra na sêse, na pöpö tî ë zo. Lo yeke tiri birä gï ndâli tî zo ôko pëpëe, me ndâli tî gbâ tî âzo kwê, na ndo sô, na ndo kâ, sô ayeke na yâ pönö. Nî laâ sï mo yeke bâa mabôko tî Lo tî Ngangü Ahön Kwê na ya finî tî mo-mvenî, na ndo sô mo yeke da, ngâ, na yâ finî tî âmbâ tî mo zo, na ndo sô âla ngâ ayeke da. Lo yeke na pöpö tî âsëwä ôko ôko kwê, na Lo yeke ngâ na yâ Eglise tî Lo ; Lo yeke na âwazïngä, ndêngê na ndêngê, tî âködrö ôko ôko kwê na dûnîa, na Lo yeke ngâ na âzo sô ayeke na li tî âködrö ôko ôko kwê, tî mû na âla ngangü, ndarä, na dônzi, tî bata na ködrö tî âla, töngana âla gi âyê sô na mbâgë tî Lo, töngana Joseph na sêse tî Egypte, Moïse na yândo, Josué, ajuge, David, Salomon..., zo na zo na ngoi tî lo. Lo gbânzi nzönî yê tî lo ôko pëpë, na zo sô ahûnda nî na Lo na taâ mäbê. Töngasô mbï hûnda mo, îtä : nye laâ sï mo yê Lo tî mû na mo lâsô, sï mo sâra na kusâra tî Lo na pöpö tî âmbâ tî mo, nye ? Kûku na gbe tî Nzapä tî Jacob, l'Eternel, na mo hûnda Lo na bê-bîanî. Grâce na ndoyêe tî Lo angbâ na mo !


Cet article est une ébauche à compléter, vous pouvez partager vos connaissances en le modifiant